Wat is hartzorg op afstand?

Wat is Hartzorg op Afstand?

Het verlenen van zorg op de hartfalenpolikliniek wordt zowel vanuit het verpleegkundige als het medische domein verzorgt. Op deze pagina wordt een toelichting gegeven op deze twee domeinen. Tevens is er een onderbouwing vanuit de literatuur beschreven over ‘Zorg rondom Hartfalen’ en ‘Zorg op afstand’. 

Zorg op de hartfalenpolikliniek

Het verlenen van zorg op de hartfalenpolikliniek door de (verpleegkundige) zorgprofessional wordt zowel uit het medische als het verpleegkundige domein verzorgd. Een aantal kenmerkende onderdelen van de dagelijkse praktijk worden besproken.

Hartfalen is een veel voorkomende chronische aandoening. Twintig tot dertig procent van de mensen ouder dan 70 krijgt hiermee te maken. De complexiteit van hartfalen wordt steeds groter en veel van de patiënten hebben comorbiditeit. De prognose van hartfalen is moeilijk aan te geven door het grillige en onvoorspelbare beloop, maar de gemiddelde overlevingskansen liggen op vijftig procent na vijf jaar. Mede hierdoor heeft de ziekte een grote invloed op de kwaliteit van leven van de patiënt

De behandeling van een patiënt met hartfalen vindt plaats in een multidisciplinair team. Waar het team lang enkel uit specialisten bestond, zijn sinds eind jaren negentig hartfalenverpleegkundigen en meer recent ook verpleegkundig specialisten en physician assistents, betrokken bij de poliklinische zorg voor de patiënt met hartfalen. De cardioloog is eindverantwoordelijk in de behandeling van de patiënt.

De zorg voor patiënten vanuit de hartfalenpolikliniek is gericht op het leveren van optimale zorg waarbij de patiënt centraal staat. De behandeldoelen van de hartfalenpolikliniek zijn gericht op het optitreren van medicatie; het voorkomen van exacerbaties; en als laatste op langdurige begeleiding bij de chronische aandoening hartfalen.

De (verpleegkundige) zorgprofessional coördineert de zorg van de individuele patiënt bij de hartfalenpolikliniek. Tijdens de poli’s ziet zij de patiënten en probeert de patiënt zo goed mogelijk in te stellen op medicatie (optitreren). Verder is de (verpleegkundige) zorgprofessional een intermediair voor specifieke problemen rond hartfalen. Tevens heeft de (verpleegkundige) zorgprofessional een nauwe samenwerking met multidisciplinaire professionals.

In de literatuur wordt veel beschreven over de zorg die de patiënten krijgen op de hartfalenpolikliniek. De dagelijkse praktijk laat zien dat de (verpleegkundige) zorgprofessionals schakelen tussen het medische en verpleegkundige domein. Dit is een uitdaging voor de (verpleegkundige) zorgprofessionals. Tijdens het contact met de patiënt wordt in eerste instantie ingezet op het optitreren van de medicatie die de patiënt inneemt.

Zorg op Afstand

Door technologie te gebruiken om zorg te geven terwijl zorgvrager en zorgverlener niet in elkaars aanwezigheid zijn, verandert de zorgpraktijk, op verwachte en onverwachte manieren. Hier bespreken we een aantal van die veranderingen en hoe verpleegkundigen en patiënten daar in de praktijk mee omgaan.

Er zijn een aantal voor de hand liggende veranderingen wanneer de verpleegkundige en de patiënt niet meer in dezelfde ruimte zijn tijdens een zorgmoment. Zo kan de verpleegkundige de patiënt niet lichamelijk verzorgen. Ook wanneer lichamelijke verzorging geen onderdeel is van de zorgvraag, kan het ontbreken van de mogelijkheid om de patiënt aan te raken gevolgen hebben voor de zorg.

Al gedurende langere tijd wordt over zorg op afstand gesproken als een belangrijke manier om druk op de gezondheidszorg te verlichten. Zorg op afstand maakt de zorg efficiënter en effectiever en past bovendien beter bij de zichzelf managende patiënt. Winst hiervan ligt bij zowel de patiënt als de zorgprofessional. Voor veel patiënten met een ernstige, chronische aandoening is het bovendien beter om zo min mogelijk in het ziekenhuis te komen vanwege het risico op besmettingen. De praktijk van zorg op afstand is soms wel wat weerbarstiger. Wat wordt verwacht als een pluspunt blijkt in werkelijkheid soms anders uit te pakken.

In de vorige paragrafen zijn verschillende voordelen van zorg op afstand benoemd en is er ook aandacht geweest voor de soms onverwachte hindernissen. Het is belangrijk om van vanuit een aantal basisprincipes naar je eigen praktijk te kijken:

  • Wat voor de ene patiënt een pluspunt is, is voor de andere een nadeel.

  • Er zijn verwachte en onverwachte veranderingen die patiënten soms zelf ook niet herkennen.

  • Door zorg op afstand te geven, kunnen taken verschuiven tussen zorgprofessionals.

  • Door het gebruik van technologie verandert ook het verpleegkundig beroepsprofiel. 

Een verdieping op bovenstaande kenmerkende onderdelen en veranderingen van Hartzorg en zorg op afstand is te lezen in onderstaand document.